Medical food: อาหารทางการแพทย์
ผู้เรียบเรียง
ปิยะธิดา ปรางค์โคกกรวด
นักเอกสารสนเทศ ฝ่ายบริการ
จากการแพร่ระบาดของโรค Covid-19 ทำให้โลกเกิดความท้าทายอย่างหลากหลายจนส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและการดํารงชีวิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งความมั่นคงทางอาหาร ซึ่งทำให้ทุกคนหันมาใส่ใจรักษาสุขภาพ โดยเลือกรับประทานอาหารที่มีคุณภาพดีและมีประโยชน์ ส่งผลทำให้อาหารแห่งอนาคต (future food) ได้รับความสนใจเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยหนึ่งในเทรนด์อาหารแห่งอนาคตที่ได้รับความสนใจคือ เป็นอาหารที่ไม่ใช่อาหารเสริม เป็นอาหารที่ใช้ภายใต้การควบคุมของแพทย์ เป็นอาหารตามหลักโภชนาการ เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารที่ถูกต้อง และเหมาะสมต่อโรค
อาหารทางการแพทย์คืออาหารที่มีสูตรเฉพาะสำหรับความเจ็บป่วย สามารถช่วยผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บป่วยเรื้อรัง อาการแพ้ อาการเบาหวาน ปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร และอาหารทางการแพทย์ไม่ได้มีจุดประสงค์ในการช่วยรักษาโรค แต่ช่วยป้องกันปัญหาที่เกิดจากโรคหรือช่วยจัดการเกี่ยวกับโรคนั้นได้ง่ายขึ้น ซึ่งต้องไม่มีผลข้างเคียงใดๆ เกิดขึ้นเมื่อใช้ ไม่สามารถหาซื้อได้ทั่วไป เนื่องจากเป็นอาหารที่ผลิตขึ้นและมีสูตรเฉพาะเพื่อใช้กับเงื่อนไขที่เกิดขึ้นจริง เช่นอาหารสำเร็จรูปที่ให้ทางสายอาหาร หรืออาหารที่รับประทานเสริมเพื่อให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายและสภาวะของโรค ซึ่งในขณะนี้สังคมไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มรูปแบบ อาหารทางการแพทย์ยิ่งต้องการมากขึ้น และการใช้อาหารทางการแพทย์จำเป็นต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น
โดยอาหารทางการแพทย์ สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก คืออาหารทางการแพทย์สูตรทั่วไป และอาหารทางการแพทย์สูตรเฉพาะโรค (เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยเฉพาะโรคต่าง ๆ เช่น เบาหวาน โรคไตเรื้อรัง โรคมะเร็ง เป็นต้น) ทั้งนี้ รายงานการวิจัยทางการตลาดจาก Market Data Forecast ระบุว่าขนาดตลาดอาหารทางการแพทย์ทั่วโลกมีมูลค่า 19,560 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2021 และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเป็น 26,550 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2026 โดยพบแนวโน้มความต้องการเพิ่มขึ้นจากหลาย ๆ ปัจจัย
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
กรุงเทพธุรกิจ. ซีพีเอฟ ชูนวัตกรรมตอบเทรนด์ อาหารแห่งอนาคต. สืบค้น 3 สิงหาคม
กรุงเทพธุรกิจ. ตลาดอาหารทางการแพทย์โต 20% เล็งพัฒนาสูตรรองรับสังคมสูงวัย. สืบค้น 3 สิงหาคม
- Retrieved from https://www.bangkokbiznews.com/social/984397
เศรษฐกิจในประเทศ, ประชาชาติธุรกิจออนไลน์. อาหารแห่งอนาคต มูลค่าเพิ่มแสนล้าน-ตอบโจทย์ BCG. สืบค้น 3 สิงหาคม
- Retrieved from https://www.prachachat.net/economy/news-860201
สถาบันอาหาร, National Food Institute. เครือรัฐออสเตรเลีย เรื่อง อาหารทางการแพทย์ Future Food legislation:
Medical Food มาตรฐานอาหารทางการแพทย์ (Standard 2.9.5 Australia Food for Special Medical Purposes). สืบค้น 3 สิงหาคม 2565. Retrieved from http://fic.nfi.or.th/futurefood/upload/legislation/file20.pdf
อุตสาหกรรมมูลนิธิเพื่อสถาบันอาหาร. อะไรคืออาหารทางการแพทย์ (Medical food). สืบค้น 3 สิงหาคม 2565. Retrieved
from http://fic.nfi.or.th/futurefood/medical_research_detail.php?id=9
แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
Casale, R., Symeonidou, Z., Ferfeli, S., Micheli, F., Scarsella, P., & Paladini, A. (2021). Food for Special
Medical Purposes and Nutraceuticals for Pain: A Narrative Review. Pain & Therapy, 10(1), 225–242. Retrieved From https://portal.lib.ku.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=asn&AN=150302017&site=eds-live
Holmes, J. L., Biella, A., Morck, T., Rostorfer, J., & Schneeman, B. (2021). Medical Foods: Science,
Regulation, and Practical Aspects. Summary of a Workshop. Current Developments in Nutrition, 5, 1–17. Retrieved From https://portal.lib.ku.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=asn&AN=148751773&site=eds-live
Li, S., Ho, C.-T., & Lange, K. W. (2021). Medical foods in USA at a glance. Journal of Future Foods, 1(2), 141–
- Retrieved From https://portal.lib.ku.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edselp&AN=S2772566922000039&site=eds-live
Shi, C., Wang, P., Airen, S., Brown, C., Liu, Z., Townsend, J. H., Wang, J., & Jiang, H. (2020). Nutritional and
medical food therapies for diabetic retinopathy. Eye and Vision, 7(1). Retrieved From
Wang, L., Shao, X., Cheng, M., Fan, X., Wang, C., Jiang, H., & Zhang, X. (2022). Mechanisms and applications
of milk‐derived bioactive peptides in Food for Special Medical Purposes. International Journal of Food Science & Technology, 57(5), 2830–2839. Retrieved From https://portal.lib.ku.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edsbl&AN=vdc.100156075631.0x000001&site=eds-live