Self-Care: การดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน
ผู้เรียบเรียง
ปิยะธิดา ปรางค์โคกกรวด
นักเอกสารสนเทศ ฝ่ายบริการ
Self-Care (การดูแลตัวเอง) คือ ความสามารถของบุคคลในการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรคภัยไข้เจ็บ และรักษาสุขภาพ ซึ่งจะเห็นได้ว่าการดูแลตัวเองนั้นเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อสุขภาพร่างกายและจิตใจที่แข็งแรง ห่างไกลโรคภัย โดยไม่ต้องกังวลเรื่องค่ารักษาพยาบาลที่อาจเกิดขึ้น และจากสถานการณ์โควิด 19 ที่ผ่านมาหลายๆ คน ได้มีการปรับรูปแบบการใช้ชีวิต ปรับตัว ปรับใจ เพื่อให้สามารถเดินหน้าไปต่อได้ แต่ในขณะเดียวกันยังเกิดความรู้สึกไม่คุ้นชิน ก่อให้เกิดความเครียดต่อสิ่งเร้าภายนอก
ในช่วงหลังโควิด 19 Self-Care คือเทรนด์สำคัญที่น่าจับตามอง เนื่องจากการเกิดโรคระบาดทำให้ทุกคนหันมาสนใจและให้ความสำคัญกับสุขภาพกายของตนเองมาก ผู้คนส่วนใหญ่จึงค้นหาวิธีการดูแลสุขภาพแบบองค์รวมที่เริ่มได้ตั้งแต่ในบ้าน ดังนั้น Self-Care จึงเข้ามามีบทบาทของคนในปัจจุบัน ซึ่งผู้ที่ต้องการดูแลตนเองให้รู้สึกดีขึ้น สามารถนำวิถีชีวิต Self-Care มาปรับใช้ในพฤติกรรมได้อย่างค่อยเป็นค่อยไป
Self-Care เป็นการปรับพฤติกรรมตนเองในแต่ละด้านเพื่อความเป็นอยู่ที่ดี อาจเริ่มจากการการตื่นมารับอากาศบริสุทธิ์และแดดยามเช้า ฟังเพลง ปรับพฤติกรรมการกินให้เข้ากับสภาพร่างกาย หรือมีบทสนทนาดี ๆ ร่วมกับคนรอบข้าง เพียงเท่านี้ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากการปรับ Self-Care ให้เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวัน จะช่วยให้ผู้คนรู้สึกดีกับตัวเองมากขึ้น มีแรงใจไปทำเป้าหมายอื่น ๆ ให้ประสบความสำเร็จได้
โดย Self-Care หรือกระแสการดูแลสุขภาพเชิงป้องกันมีแนวโน้มที่จะได้รับความนิยมเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องภายใต้การขยายตัวของตลาดสุขภาพโลกในทศวรรษหน้า โดยตัวอย่างสินค้าที่ได้รับความสนใจในช่วงเวลานี้ ได้แก่ นาฬิกา Smart Watch ผลิตภัณฑ์ Clean Beauty อาหารประเภท Plant-based หรือทำจากพืช สบู่หรือเทียนที่ให้กลิ่นหอมผ่อนคลาย เป็นต้น
ทั้งนี้ จากสถานการณ์วิกฤตโควิด หรือในสภาวะไม่ปกติอื่น ๆ ส่งผลกระทบต่อผู้คนไม่ว่าจะเป็นร่างกาย ผิวพรรณ จิตใจและสภาวะทางอารมณ์ในระยะยาว ดังนั้น เทรนด์ Self-Care ที่จะเป็นที่นิยมมากได้แก่
- Anti-Aging: เทรนด์เวชศาสตร์ชะลอวัย โดยเน้นที่อวัยวะและระบบภายในให้แข็งแรง รับประทานแต่ของดี หมั่นออกกำลังกาย เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และไม่ให้ร่างกายแก่เกินกว่าอายุจริง
- เทรนด์ Emotional Self-Healing เพื่อตอบโจทย์การเยียวยาจิตใจอย่างมีประสิทธิภาพ
จากการสำรวจโดย Mckinsey & Company พบว่าปัจจุบันการดูแลสุขภาพที่ผู้บริโภคให้ความสำคัญซึ่งสอดคล้องกับเทรนด์ Self-Care ในอุตสาหกรรม Health & Wellness ควรใช้เป็นพื้นฐานเพื่อสร้างโอกาสทางธุรกิจ ประกอบด้วย
- Better Health การมีสุขภาพที่ดี ผู้บริโภคสามารถกำหนดเรื่องการดูแลสุขภาพได้ด้วยตัวเอง โดยใช้แอปพลิเคชันเพื่อช่วยในการนัดหมายแพทย์ โดยมีแนวโน้มการสั่งซื้ออุปกรณ์การแพทย์ และซื้อยาไปใช้เองที่บ้านโดยไม่ต้องรอแพทย์
- Better Fitness การมีสมรรถภาพร่างกายที่ดี ผู้คนหันมาให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพ ส่งผลให้คอร์สสุขภาพออนไลน์ สามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภค และมีการเติบโตเป็นอย่างมากในปีที่ผ่านมา
- Better Nutrition การมีโภชนาการที่ดี นอกจากรสชาติดี อาหารต้องดีต่อสุขภาพด้วย ทำให้การใช้จ่ายผ่านแอปพลิเคชันโปรแกรมควบคุมอาหาร และน้ำผลไม้ล้างพิษ ของผู้บริโภคมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
- Better Appearance การมีรูปลักษณ์ที่ดี ทำให้บริการเสริมความงามด้วยการทำเลเซอร์ได้รับความนิยมอย่างมาก และคาดว่าในปี 2573 จะเกิดบริการด้านความงามที่เพิ่มมากขึ้นในรูปแบบต่างๆ
- Better Sleep มีการนอนหลับที่ดี ปัจจุบันมีนวัตกรรมใหม่ๆ ที่รองรับการรักษาการนอนหลับ อาทิ แอปพลิเคชันสำหรับติดตามการนอนหลับ หรือคำนวณเวลาขณะนอนหลับ
- Better Mindfulness การมีสติหรือความสงบทางใจที่ดี ผลิตภัณฑ์และบริการที่ส่งเสริมความสงบทางใจได้รับการยอมรับมากขึ้น เช่น แอปพลิเคชันเพื่อฝึกการทำสมาธิ หรือบริการเพื่อความผ่อนคลาย
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
กรุงเทพธุรกิจ มีเดีย จำกัด. จับตา 6 มิติ ดูแลสุขภาพ "เชิงป้องกัน" เคลื่อนอนาคต Health & Wellness. สืบค้น 15
กันยายน 2565. Retrieved from https://www.bangkokbiznews.com/social/public_health/1021424
ผู้จัดการออนไลน์, MGR Online. กระแส Self-Care ยังมาแรง จับตา 6 มิติการดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน ที่ขับเคลื่อนธุรกิจ
Health & Wellness ในทศวรรษหน้า พร้อมเปิดไฮไลต์ CARE ASIA 2022. สืบค้น 12
กันยายน 2565. Retrieved from https://mgronline.com/onlinesection/detail/9650000078888
ภูริตา บุญล้อม, THE STANDARD POP. ไอเดีย Self - Care มอบสิ่งดีๆ เพิ่มความแฮปปี้ให้กับชีวิตของตัวเอง. สืบค้น 12
กันยายน 2565. Retrieved from https://thestandard.co/self-care-ideas/
Marketeer Team. เทรนด์ Self-Care first หนึ่งใน growth engine ที่มาแรงสำหรับธุรกิจสายสุขภาพ-ความงาม. สืบค้น 12
กันยายน 2565. Retrieved from https://marketeeronline.co/archives/258661
Scoopearth Team. Self-Care: Top Health and Wellness Trends in 2022. สืบค้น 12 กันยายน 2565.
Retrieved from https://www.scoopearth.com/self-care-top-health-and-wellness-trends-in-2022/
Stockwave Online. กระแสหุ้นออนไลน์ หุ้น หลักทรัพย์ การเงิน ข่าวเศรษฐกิจ. กระแส Self-Care ยังมาแรง จับตา 6 มิติ
การดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน. สืบค้น 12 กันยายน 2565. Retrieved from http://www.stockwave.in.th/irpr/80307--self-care---6--.html
แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
Harrichand, J. J. S., Litam, S. D. A., & Ausloos, C. D. (2021). Infusing Self-Care and Wellness into CACREP
Curricula: Pedagogical Recommendations for Counselor Educators and Counselors during COVID-19. International Journal for the Advancement of Counselling, 43(3), 372–385. Retrieved From https://portal.lib.ku.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=eric&AN=EJ1306033&site=eds-live
Hilton, H. (2022, August 1). Blueprints for Wellness: New self-care strategies for a (semi-) post-pandemic
world. Dance Magazine, 96(8), 36.https://portal.lib.ku.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edsgao&AN=edsgcl.711837978&site=eds-live
Kuebel, C. (2019). Health and Wellness for In-Service and Future Music Teachers: Developing a Self-Care
Plan. Music Educators Journal, 105(4), 52–58. Retrieved Fromhttps://portal.lib.ku.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=eric&AN=EJ1219275&site=eds-live
Oral Care Goes Self-care: Taking cues from lifestyle brands and beauty/personal care innovation, oral care
shakes things up. (2019, October 1). Global Cosmetic Industry, 187(9), DM9. Retrieved Fromhttps://portal.lib.ku.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edsgao&AN=edsgcl.606943073&site=eds-live
Springen, K. (2021, April 15). The Book of Lymph: Self-Care Practices to Enhance Immunity, Health, and Beauty. Booklist, 117(16), 9. Retrieved From