ชินริน-โยคุ (Shinrin-yoku) การบําบัดด้วยพลังแห่งธรรมชาติ

                                              ผู้เรียบเรียง
                                           วินัย มะหะหมัด
                 บรรณารักษ์ชำนาญการ ฝ่ายบริการ
       สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

                    ชินริน-โยคุ" (Shinrin-yoku) มาจากภาษาญี่ปุ่น หมายถึง การอาบป่า Forest bathing เป็นแนวคิดที่ได้รับความสนใจ อย่างเพิ่มขึ้นในช่วงหลายปี
ที่ผ่านมา เนื่องจากเป็นวิธีการบำบัดและส่งเสริมสุขภาพที่ธรรมชาติสามารถให้ประโยชน์อย่างมากต่อ ร่างกายและจิตใจ มาดูความหมาย ความสำคัญ แนวทางปฏิบัติ 
รวมไปถึงประโยชน์และงานวิจัยในเรื่องนี้

ภาพที่มา: https://ngthai.com/science/28136/shinrinyoku/

ความหมายและแนวคิดของการอาบป่า

การอาบป่า หรือ "Forest Bathing" เป็นคำที่ถูกนำมาใช้ในประเทศญี่ปุ่น (Shinrin-yoku) ตั้งแต่ปี 1982 โดยมีแนวคิดว่า การสัมผัสธรรมชาติในป่าจะช่วยให้ร่างกายและจิตใจได้รับการผ่อนคลายและฟื้นฟูตามธรรมชาติ การเดินในป่า การสัมผัสธรรมชาติ อย่างเต็มที่ รวมถึงสูดอากาศบริสุทธิ์และการสัมผัสความรู้สึกของธรรมชาติ ล้วนเป็นองค์ประกอบของการอาบป่า (Li et al., 2010)

ไฟตอนไซด์ (Phytoncides)สาระสําคัญจากธรรมชาติ
           ไฟตอนไซด์ (Phytoncides) สารสำคัญจากธรรมชาติที่ต้นไม้และพืชชนิดต่าง ๆ ปล่อยออกมาตามธรรมชาติเพื่อป้องกัน ตัวเองจากแมลงและเชื้อโรคต่าง ๆ เมื่อมนุษย์สูดดมเข้าไป ช่วยลดระดับฮอร์โมนความเครียด เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน สารสื่อ ประสาทที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์ดีและความสุข ลดอาการซึมเศร้า

ประโยชน์ทางสุขภาพที่ได้รับการยืนยันจากงานวิจัย

               งานวิจัยทางวิทยาศาสตร์หลายชิ้นได้ให้การสนับสนุนแนวคิดการอาบป่า และช่วยอธิบายกลไกการทำงานของมันอย่างชัดเจน:

               ลดความเครียดและความดันโลหิตงานวิจัยของ ราณี อิสิชัยกุล and ชัชพล ทรงสุนทรวงศ์ (2567); Park et al. (2010) พบว่า การเดินในป่าเพียง 2 ชั่วโมงสามารถลดระดับคอร์ติซอลในเลือดและความดันโลหิตลงได้อย่างมีนัยสำคัญ

             เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน การศึกษาของ Li et al. (2010) ซึ่งมีผลกระทบสูง ระบุว่า การอาบป่าสามารถเพิ่มจำนวน และการทำงานของเซลล์ NK Cells รวมถึงการแสดงออกของโปรตีนต้านมะเร็ง ซึ่งเป็นหลักฐานที่ชัดเจนว่าการอาบป่าช่วย เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน

             ปรับปรุงอารมณ์และสมาธิ Li et al. (2018) พบว่าการอาบป่าส่งผลให้ระดับเซโรโทนินและโดปามีน (สารสื่อประสาทที่ เกี่ยวข้องกับอารมณ์ดีและความสุข) มีการเปลี่ยนแปลงในทิศทางที่ดีขึ้น และยังช่วยเพิ่มสมาธิและความสามารถในการแก้ไขปัญหา

              ปรับปรุงสุขภาพจิตในผู้สูงอายุ งานวิจัยของ Miyazaki et al. (2020) ชี้ให้เห็นว่าการอาบป่าเป็นวิธีที่ปลอดภัยและมี ประสิทธิภาพในการช่วยฟื้นฟูสุขภาพจิต ลดอาการซึมเศร้า และเพิ่มความรู้สึกดี ๆ ในกลุ่มผู้สูงอายุ

วิธีการปฏิบัติและแนวทาง

               การอาบป่าไม่ได้จำกัดเฉพาะการเดินเล่นในป่าเท่านั้น แต่รวมไปถึงการนั่งสมาธิ การสังเกตธรรมชาติ การสัมผัสพืชและ ดิน รวมถึงการหายใจลึก ๆ เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารและออกซิเจนอย่างเต็มที่ การปฏิบัติที่สม่ำเสมอสามารถนำไปสู่ ประโยชน์ระยะยาวในเรื่องสุขภาพจิตและสุขภาพร่างกาย

งานวิจัยที่สนับสนุน
               จากการศึกษาในปี 2021 โดย Park et al. ระบุว่า การหายใจในธรรมชาติและการสัมผัสพื้นผิวธรรมชาติเพิ่มขึ้นสามารถ  ลดอาการซึมเศร้าและเพิ่มความรู้สึกดีๆ ในชีวิต   นอกจากนี้งานวิจัยของ Miyazaki et al. (2020) ยังชี้ให้เห็นว่าการอาบป่าเป็นวิธี ธรรมชาติที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพในการช่วยให้สุขภาพจิตดีขึ้นในกลุ่มผู้สูงอายุกล่าวได้ว่าการอาบป่าเป็นแนวทางธรรมชาติที่สามารถช่วยส่งเสริมทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิต โดยอาศัยพลังแห่งธรรมชาติในการสร้างสมดุลให้กับร่างกายและจิตใจอย่างเป็นธรรมชาติและปลอดภัย งานวิจัยจำนวนมากยังคงสนับสนุนแนวคิดนี้ อย่างต่อเนื่อง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญและความเป็นไปได้ในระดับสากล

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

ราณี อิสิชัยกุล, & ชัชพล ทรงสุนทรวงศ์. (2567). คุณประโยชน์ของการอาบป่าเพื่อการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ กรณีศึกษาป่าชุมชน บ้านห้วยสะพานสามัคคี 
                ตำบลหนองโรงอำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี. วารสารอิเล็กทรอนิกส์การเรียนรู้ทางไกล เชิงนวัตกรรม, 14(1), 217-237. 
                https://so01.tci-thaijo.org/index.php/e-jodil/article/view/266703
Li, Q., Kobayashi, M., Kawada, Y., Otsubo, T., Imai, M., Shomura, N., & Suzuki, H. (2018). Urban green space and health. Urban Forestry
               & Urban Greening, 29, 122-135. 
             https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/345751/WHO-EURO-2016-3352-43111-60341- eng.pdf?sequence=3
Li, Q., Morimoto, K., Nakadai, M., Inagaki, H., Katsumata, M., Shimizu, T., Hirata, Y., Hirata, K., Suzuki, H., &
                 Miyazaki, Y. (2010). Forest bathing enhances natural killer activity and expression of anti-cancer proteins. 
                 International Journal of Immunopathology and Pharmacology, 23(2), 413-422. 
                  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20835496/
Miyazaki, Y., Ikei, H., Song, C., & Park, B. J. (2020). Physiological and psychological effects of forest therapy on elderly people.
                 Psychogeriatrics, 20(2), 669-678. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/psyg.12521
Park, B. J., Tsunetsugu, Y., Kasetani, T., Kagawa, T., & Miyazaki, Y. (2010). The physiological effects of Shinrin- yoku (forest bathing).
                 Environmental Health Perspectives, 118(2), 218-220. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2831014/

แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง|

ราณี อิสิชัยกุล, & ชัชพล ทรงสุนทรวงศ์. (2567). คุณประโยชน์ของการอาบป่าเพื่อการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ กรณีศึกษาป่าชุมชน บ้านห้วยสะพานสามัคคี 
               ตำบลหนองโรง อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี. วารสารอิเล็กทรอนิกส์การเรยนรู้ทางไกล เชิงนวัตกรรม, 14(1), 217-237. 
               https://so01.tci-thaijo.org/index.php/e-jodil/article/view/266703
Clarke, F. J., Kotera, Y., & McEwan, K. (2021). A qualitative study comparing mindfulness and  shinrin-yoku  (Forest bathing): 
               Practitioners’ perspectives [Article]. Sustainability (Switzerland)13(12), Article 6761. https://doi.org/10.3390/su13126761
Giusti, M., Vårhammar, A. I., Masterson, V. A., & Wetterholm, P. E. C. (2025). Novel pathways to value nature: how guided forest 
               bathing promotes new relationships with nature [Article]. Ecology and Society, 30(2), Article 19. 
               https://doi.org/10.5751/ES-16001-300219
Hansen, M. M., & Jones, R. (2020). The Interrelationship of Shinrin-Yoku and Spirituality: A Scoping Review [Review]. 
               Journal of Alternative and Complementary Medicine, 26(12), 1093-1104. https://doi.org/10.1089/acm.2020.0193
Keller, J., Kayira, J., Chawla, L., & Rhoades, J. L. (2024). Forest Bathing Increases Adolescents’ Mental Well- Being: A 
               Mixed-Methods Study [Article]. International Journal of Environmental Research and Public Health, 21(1), 
               Article 8. https://doi.org/10.3390/ijerph21010008
Leão, E. R., Hingst-Zaher, E., Savieto, R. M., Patricio, K. P., de Oliveira, L. B., Catissi, G., Lima, L. M., Borba, G. B., Bomfim, S. B., 
               & de Abreu, F. B. (2023). A time with e-Natureza (e-Nature): a model of nature-based health interventions as a 
               complex adaptive system [Article]. Frontiers in Psychology, 14, Article 1226197. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1226197
Macaulay, R., Johnson, K., Lee, K., & Williams, K. J. H. (2025). Assessing different levels of psychological engagement with 
               nature: A scoping review of experimental studies [Review]. Journal of Environmental Psychology, 104,
               Article102623. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2025.102623
McEwan, K., Giles, D., Clarke, F. J., Kotera, Y., Evans, G., Terebenina, O., Minou, L., Teeling, C., Basran, J., Wood, W., & Weil, D. (2021). 
               A pragmatic controlled trial of forest bathing compared with compassionate mind training in the UK: Impacts on 
               self-reported wellbeing and heart rate variability [Article]. Sustainability (Switzerland)13(3), 
               1-20, Article 1380. https://doi.org/10.3390/su13031380
Pratiwi, P. I., Sulistyantara, B., Putri, T. N. b., Fitria, R., Sari, M., & Pamungkas, A. A. (2025). Physiological and
              Psychological Effects of Virtual Park Therapy in Bogor City Parks on Young Adults. Journal of Natural Resources 
              & Environment Management / Jurnal Pengelolaan Sumberdaya Alam dan Lingkungan, 15(2), 
              282-299. https://doi.org/10.29244/jpsl.15.2.282
Subirana-Malaret, M., Miró, A., Camacho, A., Gesse, A., & McEwan, K. (2023). A Multi-Country Study Assessing
              the Mechanisms of Natural Elements and Sociodemographics behind the Impact of Forest Bathing on 
              Well-Being [Article]. Forests, 14(5), Article 904. https://doi.org/10.3390/f14050904
 

ดวงพร อรัญญพงษ์ไพศาล | 27/08/2568 | 7 | share : , ,